Philip Larkin
| Philip Larkin | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| Philip Larkin | |||||
| Naskiĝo | 9-an de aŭgusto 1922 en Coventry | ||||
| Morto | 2-an de decembro 1985 (63-jaraĝa) en Kingston upon Hull | ||||
| Mortis pro | Naturaj kialoj  vd
| ||||
| Mortis per | Ezofaga kancero vd
| ||||
| Tombo | Cottingham (en)  53° 47′ 01″ Nordo 0° 25′ 50″ Okcidento / 53.783606 °N, 0.430608 °U (mapo) vd
| ||||
| Lingvoj | angla vd | ||||
| Ŝtataneco | Unuiĝinta Reĝlando (Britio) vd
| ||||
| Alma mater | St John's College King Henry VIII School, Coventry (en) vd
| ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | poeto muzika ĵurnalisto muzikkritikisto verkisto bibliotekisto romanisto kritikisto vd
| ||||
| Laborkampo | Ĵazo vd
| ||||
| Aktiva dum | 1945– vd | ||||
| |||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Philip Arthur LARKIN (naskiĝis la 9-an de aŭgusto 1922, en Coventry, mortis la 2-an de decembro 1985, en Hull) estis brita poeto, romanverkisto kaj ĵazrecenzisto. Li laboris kiel bibliotekisto ĉe la Universitato de Hull. Larkin estas konsiderita unu el la plej gravaj anglaj poetoj de la 20-a jarcento [1][2].
Vivo
[redakti | redakti fonton]Philip Arthur Larkin venis en kontakton kun nuntempa poezio kaj literaturo en frua aĝo en la hejmo de siaj gepatroj, precipe kun la verkoj de Ezra Pound, T. S. Eliot, James Joyce kaj D. H. Lawrence [3]. De 1940 ĝis 1943 Larkin studis la anglan ĉe St. John's College, Oksfordo. Pro lia miopeco, Larkin estis klasifikita kiel netaŭga por militservo en Dua Mondmilito. Male al multaj el liaj kunstudantoj, li povis kompletigi siajn studojn kun distingo post tri jaroj. Liaj kunstudantoj inkludis Kingsley Amis, kiu dediĉis sian romanon Lucky Jim al Larkin.
Post liajn studojn, Larkin komencis trejni kiel bibliotekisto kaj post pluraj postenoj en diversaj bibliotekoj, li alprenis la postenon de universitata bibliotekisto ĉe la Universitato de Hull en Kingston-upon-Hull en 1955, kiun li tenis ĝis sia morto [4]. En la unuaj jaroj, Larkin estis intense implikita en konstruado de la universitata biblioteko [5].
Kolumno pri Ĵazrecenzo de Larkin ĉiumonate aperis en la Daily Telegraph de 1961 ĝis 1971. La kolektitaj recenzoj aperis en 1970 sub la titolo All What Jazz: rekorda taglibro 1961–1968. Post kiam konstruado de la Universitata Biblioteko estis kompletigita en 1970, Larkin komencis publikigi antologion de 20-a-jarcenta angla poezio, The Oxford Book of Twentieth Century English Verse [6].
Ĉe funebra ceremonio por John Betjeman, kiu mortis en julio 1984, al Larkin estis ofertita la titolo de Poet Laureate sed li malakceptis. En 1985, Philip Larkin estis diagnozita kun kancero. Sur sia mortolito li ordonis detrui siajn taglibrojn. Tamen, lia korespondado kaj neeldonitaj verkaĵoj estis konservitaj kaj kelkaj estis publikigitaj.
Larkin havis plurajn amrilatojn, foje paralelajn unu al la alia, kiuj estas reflektitaj en lia poezio
Rekono
[redakti | redakti fonton]Larkin ricevis multajn honorojn por sia laboro: en 1973 kaj 1974 li estis honorita kun honoraj doktorecoj de St. John's College, Oxford kaj la Universitatoj de Warwick, St. Andrews kaj Sussex. En 1975 li ricevis la Kavalirecon de la Ordeno de la Brita Imperio (CBE) kaj estis elektita al la Usona Akademio de Artoj kaj Sciencoj. En 1976 li ricevis la Germanan Ŝekspirpremion (de la Fondaĵo Alfred Toepfer FVS). En 1980 li iĝis honora membro de la Biblioteko-Asocio, kaj en 1982 li iĝis profesoro ĉe la Universitato de Hull. En 1984 li ricevis la titolon D.Litt. de la Universitato de Oksfordo kaj li estis elektita al la Estraro de direktoroj de la Brita Biblioteko.
Por liaj literaturaj meritoj al li estis premiita la Ordeno de la Kompanoj de Honoro [7] kaj la Ordeno de la Brita Imperio.
En 2003, la Poeziolibro-Societo nomis Larkin la plej amata postmilita poeto en Britio de legantoj, kaj en 2008, la gazeto The Times nomis lin la plej bona brita verkisto de la postmilita epoko ( Tolkien, ekzemple, prenis nur la 6-an lokon en ĉi tiu listo) [8].
Pluraj teatraĵoj estis scenaritaj kaj enscenigitaj pri lia vivo, kun la roloj de Larkin luditaj fare de Tom Courtenay kaj Hugh Bonneville.
Aljuĝite la Oran Medalon de la Reĝino por Poezio [9]. Oni starigis al li monumenton en Hull [10][11][12]. En 2016, la 31a datreveno de lia morto, ŝtona monumento por Larkin estis rivelita ĉe la Angulo de Poetoj en Abatejo Westminster [13].
Alexander Goehr, Robin Holloway, Thomas Adès, Donald Hagen kaj aliaj komponis muzikon al la poemoj de Larkin.
Verkado
[redakti | redakti fonton]En 1945, Larkin publikigis, uzante siajn proprajn ŝparaĵojn, sian debutkolekton de poezio, La Norda Ŝipo, markita per la influo de Thomas Hardy. Jam ĉi tie skizis la ĉeftemoj de lia poezio - “perdo, soleco, sufero de homoj malfavorataj de vivo”.
Dum liaj Oksfordaj jaroj, sub la pseŭdonimo Brunette Coleman, li verkis du rakontojn parodiante romanojn por knabinoj (fikcio pri lernejo) kaj markitajn per homoerotikaj ĉeftemoj (publikigitaj en 2002). La impresoj de liaj studentaj jaroj estis reflektitaj en lia romano "Jill" (1946).
La kolekto The Less Deceived de Larkin (1955) alportis al li nacian famon, perceptitan kiel manifesto de "Pentekostal-" poetoj neantaj kaj la emociajn ekscesojn de la poetoj de la 1940-aj jaroj kaj la politikan engaĝiĝon de la poezio de la antaŭmilita jardeko. Larkin kaj liaj samideanoj (Amis, J. Wayne) serĉis distancigi sin de la poetiko de modernismo kiel alia eldono de romantikismo.
La poezia stilo de Larkin estas karakterizita per reticemo, submetiĝemo, kaj fragmentiĝo. Lia lirika heroo estas "solemulo perdita en la urbovivo, kapabla malkaŝi la iluzian naturon de ekzisto, sed ne ema serĉi tiujn por kulpigi". La ironio de la poeto celas detrui la profundajn fundamentojn de la romantika mondkoncepto. Li konsideris romantikismon reakcia, longe malmoderna vidpunkto de la mondo, detrua por la moderna socio [14].
Larkin estis fervora konanto de muziko de 1961 ĝis 1971 li gvidis la ĵazmuzikan sekcion en The Daily Telegraph. Li ankaŭ estis unu el la plej aŭtoritataj literaturrecenzistoj de sia tempo. Samtempuloj kiel, ekzemple, Barbara Pym ŝuldas la pliiĝon al sia famo al lia subteno. La artikoloj de Larkin alportis atenton al la poezio de Thomas Hardy kaj helpis alporti ĝin reen de relativa obskureco.
En la 1970-aj jaroj, la laboro de Larkin trovis sian vojon en universitatajn lernolibrojn kaj akiris larĝan popularecon, malgraŭ la iom skeptika sinteno de la akademia medio. La sovetia revuo Literary Review deklaris en 1975 ke "Philip Larkin povas esti konsiderita la plej agnoskita kaj influa poeto en Anglio."
Larkin mortis pro ezofaga kancero en la aĝo de 63. La publikigo de lia korespondado en 1992 ŝokis la britan establadon kun rasismaj antaŭjuĝoj, obscena humuro, obscena lingvaĵo kaj nekaŝita dependeco al pornografio. Kiel unu kritikisto skribas, multaj el la adorantoj de Larkin "estis tute konsternitaj kiam ili estis al la detaloj de lia intima vivo" [15].
Verkaro
[redakti | redakti fonton]poezio
[redakti | redakti fonton]- The North Ship. 1945.
- XX Poems. 1951.
- The Less Deceived. 1955
- The Whitsun Weddings. 1964
- High Windows. 1974.
- Collected Poems. 1988.
- Collected Poems. 2003
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Larkin is nation’s top poet. auf: BBC News. 15. Oktober 2003.
- ↑ The 50 greatest postwar writers. Arkivigite je 2008-07-06 per la retarkivo Wayback Machine In: The Times. 5. Januar 2008.
- ↑ Bradford 2005, p. 26.
- ↑ Motion 1993, pp. 244–245
- ↑ Brett (1996) Philip Larkin at Hull: A Psycho-Literary Sketch. Arkivita el la originalo je 3 September 2013.
- ↑ Philip Arthur Larkin Arkivigite je 2009-05-27 per la retarkivo Wayback Machine, Encyclopædia Britannica. Retrieved 12 November 2009.
- ↑ "BBC News – Queen's honours: People who have turned them down named", BBC Online.
- ↑ Larkin is nation's top poet, BBC News, 23 October 2003; Arkivigite je 2008-05-11 per la retarkivo Wayback Machine, The Times, 5 January 2008.
- ↑ Sleeve note, Letters to Monica, Faber 2010.
- ↑ "Philip Larkin statue unveiled in Hull", BBC News Online, BBC, 2 December 2010.
- ↑ Philip Larkin statue at Paragon Station. Larkin 25. Arkivita el la originalo je 13 January 2012. Alirita 7 December 2010.
- ↑ "Bronze tribute depicts Philip Larkin rushing for train at Paragon", Hull Daily Mail, 3 December 2010. Arkivigite je 2010-12-11 per la retarkivo Wayback Machine
- ↑ "Westminster Poets' Corner memorial for Philip Larkin", BBC News, BBC, 2 December 2016.
- ↑ Tuma 2001, p. 445.
- ↑ Papers of Philip Larkin (known as the Larkin Estate Collection). Hull University (2008). Arkivita el la originalo je 24 January 2009. Alirita 6 May 2009.
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Vidu ankaŭ en la Vikimedia Komunejo la kategorion Philip Larkin – (Kolekto de bildoj kaj plurmediaj dosieroj)
- Poezia Notlibro de Philip Larkin[rompita ligilo] [konstanta mortinta ligo] ĉe la Brita Bibliotekobritaj po